Haciz nedir: Bir alacaklının başvurusu üzerine, alacağın ödenmesi için borçlunun parasına, aylığına ya da malına icra dairesince el konulmasıdır.
Eski icra iflas kanunumuzda, ev haczi rahatlıkla gerçekleşebilirken, şimdi ki icra iflas kanunumuza göre, ev haczi yapılırken borçlunun ve evde yaşayan diğer bireylerin hayatlarını sürdürebilmeleri için gerekli olan hiçbir şeyin haczedilemeyeceğini söylemektedir. Ancak evde aynı eşyadan birden fazla var ise fazla olanlar haczedilebilir.
Haczedilebilecek şeyler tek tek sayılacak olursa;
• Evde aynı eşyadan birden fazla varsa
• Maaşın en az 4’ te 1’ i
• Araç
• Ev
• Arsa
• Borçlunun banka hesabındaki para
• Borçluya kalan miras
• Telif hakkı
• Marka
• 3. Kişilerdeki hak ve alacaklar
• Sanat eserleri
• Boşanma davası süresince hükmedilen tedbir nafakasının en az 4’te 1’ i
• İş yerinde gerekli görülen bütün cihazlar ve mobilyalar
Haczedilemeyen şeyler ise;
• Evde aile için temel anlamda ihtiyaç sayılan şeyler
• Fiyatı makul olan aile konutu
• Yaşlılık aylığı
• Yetim maaşı
• Borçlunun mesleğini yapması için gerekli olan ekipmanlar
• Borçlu çiftçi ise, kendisi ve ailesinin geçimini sağlayan arazi, hayvan, iş makinesi ve zirai aletler, tohumlar
• Borçlunun en az 2 aylık yiyecek ve yakacaklar
• Askeriye veya zabıtadan malulen emekli olanların maaşları
• SGK emekli aylıkları
• Doğum yardımı ve ölüm yardımı ödeneği
• Çeyiz yardımı ödeneği
• İşsizlik maaşı
• Ordunun hava ve deniz mensuplarına verilen tazminat ve ikramiyeler
• Bedensel zarar nedeniyle kişinin kendisine ve ailesine ödenen tazminatlar
• KYK tarafından verilen burslar, kredi ve yardımlar
• Bireysel emeklilik sistemindeki birikimler
• Mahkeme tarafından bağlanan nafaka
• Devlet tarafından devredilmesi yasaklanmış hak ve varlıklar
Hacze gidildiği zaman, taksi kullanımı, icra memurunun yolluğu, nakliye aracı, ham maliye vb. giderleri de borçlunun borç hesabına eklenir.
Şunu önemle belirtmek gerekir ki; borç şahsidir. Yani kişinin anne, baba, kardeş, çocuk vb. yakınlarına haciz işlemi yapılamaz. Ancak aynı ev içerisinde yaşayan borçluya hacze gidildiğinde, o evdeki eşyaların borçluya değil de diğer aile bireylerine ait olduğu ispatlanırsa, o eşya haczedilemez.
