Hiçbir hastalığınız olmamasına rağmen kendinizi hasta hissediyorsanız dikkat! Hastalık hastası olabilirsiniz. Hastalık hastalığı nedir, nasıl tedavi edilir?
Hastalık hastalığı, kişinin fiziksel açıdan sağlıklı olduğu halde, en ufak bir ağrıyı bile büyütüp ciddi bir hastalığa yakalandığını ya da yakalanacağını düşünmesi ve kaygılanmasıdır. Tıbbi adı “Hipokondriyazis” olan bu hastalık, ciddi ruhsal bozukluğu olmayanlarda görülebildiği gibi depresyon, şizofreni, paranoid gibi ciddi hastalıklarla birlikte de görülebilir. Hipokondriyazis terimi, kaburgaların altı anlamında ve bu bozukluğu olan birçok hastada bulunan yaygın karın ağrısı yakınmalarını yansıtan “hipochonrium”dan alınmıştır.
Hastalık hastalığına sahip kişilerin birçoğu, hastalık hastası olduğunu kabul etmez ve hasta olduğu korkusunu sürekli yaşar. Uzmanlar tarafından herhangi bir hastalığı olmadığı detaylı bir biçimde açıklansa da kendilerini bu kaygıdan kurtaramazlar. Bunun sonucunda birkaç ayda hatta birkaç haftada bir doktora gitmek isteyebilirler. Şikayetlerine sürekli bir gerekçe bulurlar ve çevrelerindekileri bu gerekçelere inanmaları için de ikna etmeye çalışırlar. Sonuçta hastalıkla ilgili aşırı uğraşları kişiyi aşırı derecede huzursuz eder ve onun kişisel, ailevi, sosyal ve mesleki işlevselliği bozulur.
Çocukluğunda ciddi bir hastalığa yakalanmış olan kişilerde, herhangi bir hastalıktan korkan ve bu hastalığa karşı aşırı duyarlı olanlarda, sevdiği bir kişiyi kaybedenlerde, ailesinden birinde hastalık hastalığı var olanlarda bu hastalığın görülme riski yüksektir.
Hastaneye başvuranların %4-6′sında hipokondriyazis görülür. Erkeklerde ve kadınlarda eşit yaygınlıkta görülmektedir. Belirtiler en sık 20-30 yaşlarında başlar. Özellikle evhamlı, ayrıntıcı, ince huylu, titiz, mükemmeliyetçi yapıdaki insanlarda daha fazla görülmektedir.
Hastalık hastalığı belirtileri nelerdir?
* Bu hastalığa sahip kişilerin tüm dikkatleri, neredeyse takıntılı şekilde kendi bedeni üzerindedir. Küçük bir sivilce veya yarada bile ciddi kaygı duyarlar.
* Vücudunda bir ağrı olup olmadığını sürekli kontrol ederler. Göğsünde oluşan bir kas ağrısını kalp krizi olarak algılayabilirler veya aşırı yorgunluğun verdiği baş dönmesinin ciddi beyin hastalıklarıyla ilişkili olduğuna inanırlar.
* Bilmedikleri herhangi bir hastalığın belirtileri hakkında bilgi sahibi olduklarında zamanla bu belirtilerin kendilerinde de oluştuğu hissine kapılırlar.
* Kendilerince bir belirti hissettiğinde hemen doktora giderler ve çoğu zaman sağlıklı olduklarına ikna olmazlar.
* Sürekli tıbbi yayınları takip ederler, araştırırlar. Sık sık doktor değiştirirler ve başka tedavi seçeneklerini dahi deneyebilirler.
* Hastalıklarının psikolojik temelli olduğuna inanmadıkları için de psikolog veya psikiyatra gitme gereksinimi duymazlar.
Hastalık hastalığı tedavisi nasıl yapılır?
Hipokondriyak hastalar öncelikle birçok farklı branştan farklı doktora başvurur ve gerekli gereksiz birçok tetkik yaptırırlar. Sonuçta fiziksel bir hastalık bulunamaz ve sıklıkla sağlık personeli tarafından psikiyatriye yönlendirilirler. Bu hastalarda direk ilk olarak psikiyatriye başvuru yok denecek kadar azdır.
Hastalık hastalığı psikiyatrinin zor tedavi edilebilen hastalıkları arasındadır, genellikle psikiyatrik tedaviye dirençlidir. Ancak ilaç tedavisi, bireysel psikoterapi ve grup terapisi ile kombine edilirse tedavide başarı şansı artar.
Öncelikle kişinin psikiyatrist/psikoloğuyla çok iyi bir ilişki kurması gerekmektedir. Doktor doktor dolaşmaması, bir iş ya da uğraş bulması, dikkatini günlük yaşam sorunlarına yöneltmesi konusunda hemfikir olunmalıdır. Kişinin sosyo-ekonomik durumunun iyi olması, aile desteğinin olması, tedaviye yanıt veren anksiyete ya da depresyonunun bulunması, şikayetlerin birden başlaması, herhangi bir kişilik bozukluğunun bulunmaması düzelmenin daha çabuk olacağına dair olumlu işaretlerdir. Sonuç olarak uygun bir tedavi ile hastaların üçte biri ile yarısında önemli ölçüde düzelmenin gerçekleştiği tahmin edilmektedir.
