Merhabalar. Malumunuz kira uyusmazlıkları ve bundan kaynaklanan davalar günümüzde bir hayli fazla. Gerek piyasadaki ekonomik dalgalanmalar gerekse enflasyon kira uyusmazlıklarının artmasında büyük önem arz ediyor. Bu durum ayrıca kira hukuku davalarını bilinmezliklerle dolu bir denkleme dönüstürüyor ve haliyle insanların hukuka ve hukuk uygulayıcılarına olan güvenini sarsıyor. Bügün yazımızda kira hukuku uyusmazlıklarında belki de en çok alanı kaplayan tahliye taahhütnamesi mevzusu hakkında bilgi verilecektir.
Tahliye Taahhütü Nedir ?
Bir edimi yapmayı ya da yapmamayı bildirdigimiz yazılı belgeye "taahhütname" deriz. Tahliye taahhütnamesi ise kiracınının kiralananı belli bir tarihte terk edecegini bildirdigi yazılı belgedir.
Tahliye Taahhütünün Kanuni Dayanagı Nedir ?
TBK 352 " Kiracı, kiralananın teslim edilmesinden sonra, kiraya verene karsı, kiralananı belli bir tarihte bosaltmayı yazılı olarak üstlendigi hâlde bosaltmamıssa kiraya veren, kira sözlesmesini bu tarihten baslayarak bir ay içinde icraya basvurmak veya dava açmak suretiyle sona erdirebilir." der.
Tahliye Taahhütü Nasıl Yapılmalıdır ?
Yazılı olmalıdır : Öncelikle tahliye taahhüdünün yazılı yapılması geçerlilik sartı oldugundan sözlü tahliye taahhüdüne dayalı olarak kira sözlesmesi sona erdirilemez ve kiralananın tahliyesi talep edilemez. Yazılı olmasından anlamamız gereken noter tarafından düzenlenmesi veya onaylanması degil, adi yazılı sekilde yapılmasıdır.
Kiracı veya yetkili temsilci tarafından imzalanmıs olmalıdır : Tahliye taahhüdü, bizzat kiracı veya yetkili temsilci tarafından imzalanmak zorundadır. TBK 352'ye lafzi bir yorum yapıldıgında tahliye taahhütnamesini imzalayacak kisiyi yalnızca kiracı olarak anlayabilsek de genel Türk Borçlar Kanunu'na amaçsal bir yorumla yaklastıgımızda ve Türk Borçlar Kanunu prensiplerine baktıgımızda kiracının temsilcisinin de tahliye taahhütnamesini imzalayabilecegini görürüz.
Tarih belirtilmis olmalıdır: Türk Borçlar Kanunu’nun 352. maddesinin birinci fıkrasında; “Kiracı, kiralananın teslim edilmesinden sonra, kiraya verene karsı, kiralananı belli bir tarihte bosaltmayı yazılı olarak üstlendigi halde bosaltmamıssa kiraya veren, kira sözlesmesini bu tarihten baslayarak bir ay içinde icraya basvurmak veya dava açmak suretiyle sona erdirebilir.” seklinde düzenlenmistir. Tahliye taahhüdünün geçerli olabilmesi için tahliye tarihinin belirtilmis olması gerekmektedir. Bu durum madde metninde açıkça düzenlenmemis olsa da Yargıtay kararları esliginde artık bir geçerlilik sartı haline gelmistir. Zaten tahliye taahhütünde tarih belirtilmedigi taktirde Türk Borçlar Kanunu’nun 352. maddesinin birinci fıkrası uyarınca icraya
basvurmak veya dava açmak mümkün olamayacaktır. Belli olan tahliye tarihinden itibaren bir ay içerisinde icra veya dava yoluna basvuru imkânı söz konusudur. Aksi takdirde tahliye tarihinin belirli olmaması bir aylık basvuru süresinin ne zamandan itibaren baslayacagı hususunda belirsizlik olusturacak ve hukuki bir sonuç dogurmayacaktır. Kiraya veren taahhüt metninde yazılı süreden baslayarak bir ay içerisinde icra takibi ya da dava yoluyla tahliye taahhüdünü isleme koymadıgı takdirde taahhüt metninin geçerliligi tartısmalı hale gelecektir.
Kiralananın tesliminden sonra taahhütname verilmelidir : 352.maddenin ilk fıkrası bu durumu açıkça belirtmistir. Teslimden önce verilmis olan tahliye taahhüdünün bir geçerliligi yoktur. Bu hükmün sebebi farazi olarak kiralananın teslimi yapılana kadar kiraya verenin kiracıya karsı güçlü? durumda oldugunun ve kiracıya karsı baskı olusturabileceginin kabul edilmis? olmasıdır. Kira sözlesmesi kurulmadan önce veya kurulurken "kiracının baskı ve zor altında bulundugundan" bahisle iradesinin serbest olmadıgı gerekçesiyle yapılan taahhütname geçersiz kabul edilir.
Ezcümle ; tahliye taahhütü konusunda üstten bir genel bilgilendirme yapılması elzem görülmüs ve bu yazı kaleme alınmıstır.. Zira suistimale çok açık olan bu konuda, günümüzde herkes hukuku bertaraf ederek bir haksız kazanç saglama pesindedir. Lakin en azından bu genel yargılara hakim olan bir kiracı veya kiraya veren gelecekte olması muhtemel uyusmazlıkların önünü bir nebze kesebilir.
Tahliye Taahhütü Örnegi
Kiraya veren mal sahibi :
Tahliye edilecek adres :
Kiranın baslangıcı :
Tahliye tarihi :
Taahhütnamenin alındıgı tarih:
Taahhüt eden ve imzası :
Kiracı olarak kullanmakta oldugum yukarıda adresi yazılı tasınmazı hiçbir ihtar ve ihbara gerek kalmadan kayıtsız ve sartsız olarak, Türk Borçlar Kanunu’nun 350., 351. ve 352. Maddeleri geregince, belirtilen tarihte bos ve saglam olarak tahliye edecegimi, yukarıda adı geçen mal sahibinin icrai takibata geçerek yapacagı tüm masrafları ve tahliyeyi geciktirmemden dolayı ugrayacagı zararı ihtar, ihbar ve hükme gerek kalmadan nakden ve pesinen ödeyecegimi beyan, kabul ve taahhüt ederim. …/ …/ …
Kiracı
(Taahhüt Eden)
Imza
Av Faruk POLAT
