Değerli okurlar, şehrimizin büyük bir kısmı kiracı. Bir kısmı başını sokabileceği kendi evi var. Bir kısmı ise kiraya verdiği mülkü ya da mülkleri var. Allah kimseyi kimseye muhtaç etmesin, herkese hayırlısından helalinden gönlüne göre güzel evler nasip eylesin. Kısa güzel temennilerde bulunarak başladığımız yazımıza soru cevaplarla devam edelim.
Yeni ev sahibi kirayı artırabilir mi?
Ev sahibi, her yeni kira sözleşmesinde kanunlar çerçevesinde belirlenmiş sınır oranında zam yapabilir. Ev sahibi, kira zammını kabul etmeyen kiracıyı sözleşme bitimiyle beraber evden tahliye ettirebilir. Yani yeni ev sahibi sırf yeni aldığı ev için kiraya zam yapamaz. Tabi bu durum önceki malikten döneminden kalan sözleşme süresi bitene kadar olan dönem için geçerli olup kira sözleşmesinin yenilenmesi halinde; yeni dönemde uygulanacak kira bedeline zam yapılmasına engel değildir.
1 yıllık kira sözleşmesi bitince ne olur?
Belirli süreli kira sözleşmesinde, taraflar bildirimde bulunmadığı takdirde 1 yılın sonunda kontrat yenilenmiş olur. Kira sözleşmesi bitse dahi gayrimenkul sahibi, kiracının evi boşaltmasını talep edemez. Kiracı tahliye süresi, kiracının kira kontratının bitimine 15 gün kala evi boşaltacağını bildirmesi ile başlar.
Kiracının ev sahibi değişince kiracı eve yaptığı masrafların durumu ne olur?
Kiracı eve yaptığı yapısal değişiklikler ev sahibinin onayı ile yaptırmışsa, eve katmış olduğu değeri tazminat olarak ev sahibinden talep etme hakkına sahiptir. Tabi ki ev sahibi değişirse yeni ev sahibinden böyle bir tazminat talep edemiyor.
2022 kira zammı ne kadar olacak?
TÜİK tarafından açıklanan Şubat ayı TÜFE oranlarına göre kira artış oranı belli oldu. Şubat 2022’de kira artış oranı yüzde %16,45
Kira sözleşmesi bitince kiracı nasıl çıkarılır?
Örneğin 1 yıllık kira sözleşmesi bitince kiraya veren kiracıyı süre bitti diyerek evden – işyerinden çıkarmak mümkün değildir. Bunun için öncelikle ev sahibi kira sözleşmesinin süresi dolmadan önce kiracıya sözleşmeyi yenilemeyeceğini yazılı olarak kira mühleti içinde bildirmelidir. Tabi usulüne uygun tahliye taahhüdü varsa bildirime gerek yoktur. Buna rağmen kiracı evden çıkmak istemezse bu sefer dava yoluna gidilerek tahliye davası açılabilir. Bunun dışında kiracının kirayı ödememesi, kiralanan yere zarar vermesi vb. başka durumlar nedeniyle de kiracının tahliyesi istenebilir.
Kira kontratı yenilenmezse devam eder mi?
Kira kontratı kendini yeniler mi? sorusunun yanıtını ilgili yasada aramak gerekiyor. Söz konusu yasaya göre, kira kontratı süresinin dolmasına 15 gün kala yazılı bir ihtarda bulunulmamışsa kontrat kendiliğinden yenileniyor.
Kira sözleşmesi hangi durumlarda geçersizdir?
Kira kontratları hem daire sahibi hem de kiracı tarafından imzalanır ve yasal bir belge haline gelir. Daire sahiplerinin yerine başka bir kişinin imza atması durumunda, kira kontratı tamamen geçersiz olur. Kira kontratının geçerli olabilmesi için, daire sahibinin ya da özel vekaletname verdiği bir vekilinin imza atması gerekiyor. Bunun dışında ayrıca hata hile ya da tehdit gibi irade sakatlığı ile kira sözleşmesi imzalanmışsa ya da imzalatılmış ise kira sözleşmesi yine geçersiz olacaktır.
Ev sahibi geriye dönük zam yapabilir mi?
Ev sahibinin geriye dönük bir şekilde zam yapması imkansızdır.
Satın alınan evde kiracı varsa bu durumda ne olur?
Satıştan önce kiracı ve kiraya veren, anlaşarak kira sözleşmesini feshedebilir. Ya da satıştan sonra yeni malik 1 ay içinde kiracıya yazılı ihtar göndererek 6 ay içinde kiralanan yeri tahliye etmesini isteyebilir. Böylece kiracının evden çıkması için beklemeye gerek kalmaz. Ama evi yeni alan malik 1 ay içinde bu işlemi yapmazsa kira sözleşmesi önceki koşullarda aynen devam edeceğinden kiracının tahliyesini isteyemeyecektir.
Kiralananın el değiştirmesinin kira sözleşmesine etkisi ne olur?
Öncelikle TBK m. 310’a göre, kira sözleşmesinin kurulmasından sonra kiralananın herhangi bir sebeple el değiştirmesi halinde yeni malik kira sözleşmesinin tarafı haline gelir. Kira sözleşmesinin bu şekilde devri kanun koyucu tarafından mülkiyetin devrine bağlanarak kendiliğinden gerçekleşir. Yukarıda da değindiğimiz üzere yeni malik kiracıyla devam etmek istemezse kiralanan yeri satın almadan itibaren 1 ay içinde evi tahliye etmek üzere kiracıya yazılı ihtar göndermelidir. Bu ihtarda kiracıya verilecek süre kanunen 6 aydır.
Yeni malik kiracıyı ne zaman çıkarabilir?
Yeni malik taşınmazı edindiği tarihten 1 ay içinde kiracıya yazılı bildirim göndererek konut ya da işyeri gereksinimi dolayısıyla kiralananın tahliyesini istemesi gerekmektedir. Bu bildirimden sonra yine edindiği tarihten 6 ay sonra tahliye davası açabilecektir.
Kira tespit davası ne zaman açılır?
Kira tespit davası şartları içinde süre koşulu bulunmamaktadır. Ancak yeni kira döneminin başlangıcından en az 30 gün önceden açılmış olur ise mahkeme belirleyeceği kira bedelini yeni kira dönem başlangıcından itibaren olarak karar verebilecektir.
Ev sahibini nereye şikâyet edilir?
KİRACILAR EV SAHİPLERİNİ MALİYE’YE ŞİKAYET EDEBİLİRLER. Bu bildirimin ardından Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ilgili birimi hemen harekete geçer. Öncelikle yapılan ihbarın doğru olup olmadığı araştırılır. Doğru olması durumunda ev sahibi hakkında inceleme başlatılır.
Genel olarak karşılaşılan sorunlar hakkında bilgi vermeye çalıştık. Elbette sorunlar ve sorular bunlardan ibaret değil. Ancak yazı uzadıkça okunabilirliği azalacağından ve köşe yazısı sınırları da aşılmaması gerektiği için şimdilik bu kadar kıymetli hemşerilerim. Faydalı olması dileğiyle. Saygılarımla…
Gaziantep Barosu Avukatı
Av. Aziz Cihan KAÇIRAN
