Avukat bey bu nasıl bir başlık demeyin, devre mülklerin yine revaç kazandığı dönem geldi geliyor. Özellikle denize kıyısı olmayan bizim memlekette eski tatil alışkanlıklarımızın lüksleşmeye başladığı bir geçiştir devre mülk.
Hele bizim Gazi şehrimizin güzide insanları önceleri ( belki halen devam eden de vardır ) her sene yaz ayında ya içmelere ya ılıcaya akın eder, hem temiz hava alır hem de şifa turizmi yapar gelirdi. E efendim gittiğinde bölge itibariyle otelleşme ya da konfor sağlayan tesis olmaz. Pansiyon usulü ya da derme çatma evlerin günlük yahut haftalık kiraya verildiği daha konforsuz yerler olurdu. Sonra kanunda da yeri olan bir devre mülk olayı girdi hayatımıza. Otelleşme ve daha konforlu bir görüntü. Daha temiz bir ortam vs. Her şey çok güzel. Biz Antepliler durur muyuz? Gerçek manada akın ettik.
Kimi görsem bir devre mülk aldık işte, her sene 1 haftamız - 2 haftamız var gibisinden dolaşıyor etrafta. Firma ismi vermeyeceğim ama furya olmaya başlayan her iş biz hukukçuları korkutur. Acaba sistem ne zaman patlayacak, acaba kimler yine dolandırıp ortadan kaybolacak vb. endişelerimiz hep olur. Nitekim haksız da bir endişe değilmiş, belirttiğim bölgedeki devre mülk veren firmalar insanları ciddi şekilde mağdur etti.
Öncelikle nedir bu devre mülk bahsedelim;
Devre mülk özetle bir taşınmazın belirli bir bölümünü belirli bir zaman dilimi içinde kullanmanızı sağlayan ve adınıza tapusu da çıkarılan hukuki bir işlem. Yani senenin belli bir bölümünde kullanabileceğiniz bir tapunuz oluyor. Bakıldığında kimine göre mantıklı kimine göre mantıksız yönleri var. Bu kısma girmiyorum. Ancak devre mülk alma yönünde bir tercihiniz olacaksa oldukça dikkatli davranmak zorundasınız.
Devre Mülk Alacaklar Nelere Dikkat Etmeli ?
Bunları madde madde sıralayım.
- Devre mülk sözleşmesinin geçerli olabilmesinin öncelikli bir şekil şartı var. Tapuda yapılması ve tapu devri. Firmaya gittiniz ve bir sözleşme önünüze indirdiler. Daha ilk başta hiçbir şeye bakmadan tapudan randevu alınacak mı, tapuda devir olacak mı bunu sorun. Tapu devri yoksa para da yok, sözleşmede yok demelisiniz. Bu netlik önemli.
- İkinci dikkat edeceğiniz husus sözleşmeyi imzalayan firma ile size ödeme yapmanız gerektiği söylenen banka hesabı aynı firmaya mı ait. Yani örneğin sözleşmede kaşesi olan firma A Firması ama diyorlar ki parayı B firmasının ya da kişisinin hesabına yatırın. Benden söylemesi anında kaçarak uzaklaşın. Ben şirketin zaten ortağıyım, yerim yurdum belli, ne olacak ki gibi cümleleri duymayın bile.
- Efendim bitmedi. Bence en önemli şeylerden birisi. Firma hakkında internette şikayet var mı? Araştırın. Eğer yaşanan mağduriyetler ciddi boyutta ve sıklıkta ve çoklukta ise yine kaçarak uzaklaşın. Devir internet devri, telefondan girip bakmak zor değil.
- Diyelim ki tüm bunlarda sorun yok, o zaman imza atayım mı? Hayır daha değil. Sözleşme içeriğini iyi incelemeniz gerekir. Örneğin yıllık alınan aidatlar var. Bunun tutarı ne kadar? İyi hesaplamak lazım. Bazıları dolarla istiyor. Zaten baştan bir peşin para veriyorsunuz, toplamda da orayı almak için yekün bir ödeme çıkıyor sizden. Teknik olarak her sene buraya gelip tatilinizi daha uygun maliyetle yapmış olmanız gerekirken bu yıllık aidat parası adı altında sizden bir tatil parası daha alırlarsa ne anladık bu işten.
- Sözleşmede yazan odanın numarasından odanın metrekaresine kadar her şeyi iyi inceleyip tapudaki karşılığı da aynı mı diye bakmak da gerekli.
- Sakın firmanın size gösterdiği kişilere vekalet vermeyin. Bu ne demek? Size derler ki daha sonra tapu çıkarmaya gelmeniz zor olur, bize bir vekâlet verin biz tapuyu çıkaracağız, sizi de oyalamamış oluruz. Sakın efendim! Burada ilk kuralımız devreye girer, tapuyla uğraşırım, tapuyu alırım, parayı veririm, ben vekâlet vermem tavrı çok önemli.
- Senet imzalamayın. Devre mülk sözleşmesi gereği zaten taksitlendirmeler vs her şey detaylı yazacak. Senetle sepetle işiniz yok. Olur da imzalayacaksanız da senetler taksitlere uygun olmalı. Sözleşmenize “……..bu taksitler karşılığında taksit tutarlarına uygun miktar ve tarihlere göre senet alınmıştır…….. diye madde ekletmeyi unutmayın. Ayrıca senette alacaklı kişi ya da firmanın sözleşmeyi imzalayan kişi ya da firma ile aynı olmasına dikkat edin. Yine senetlerin ciro edilemeyeceğine senetlere kayıt düşün.
- Tüm bu elemeleri diyelim ki geçtiniz ve her şey temiz gözüküyor. Son bir kez daha düşünün. Yahu ortam güzel, tatil olduğu için rahat moda girmişim ve acaba gaza mı geliyorum? Ben tatil seçeneklerimi ileriye dönük olarak sadece tek yere mi indirgiyorum, başka başka yerlere gitmek istemediğime emin miyim? Bu konuda da olumlu yanıt alıyorsanız o zaman bir devre mülkünüz var hayırlı olsun diyelim.
Devre Mülk Dolandırıcılığı Diye Bir Dolandırıcılık Sektörü Var Dikkat !
Bizden sizi uyarması, ortalık devre mülk dolandırıcılarıyla dolu. Bizi bağlayan kurallar gereği firma firma isim verip de bunlar dolandırıcıdır diyemiyoruz. Ama bu sektörde dolandırıcı olmayanı bulmak da samanlıkta iğne aramaya benzemeye başladı. Hal böyle iken bu yatırımı yapacaksanız ince eleyip sık dokuyun. Tatil yapacağım derken mahkeme kapılarını aşındırmak zorunda kalmayın. Özellikle bu tarz firmalar yukarıda da değindiğimiz üzere sözleşmeyi imzalattıkları firma ile parayı topladıkları firma farklı oluyor. Hatta 15-20 tane aynı sektörde şirketler kuruluyor ve sizin sözleşme imzaladığınız firma içi boş ya da borca batık oluyor. Dava açıp kazansanız bile paranızı almanız imkansız bir hal almış oluyor. Yani atı alan Üsküdar’ı çoktan geçmiş oluyor, oluyor da oluyor ve en sonunda sizin devre mülk de hikaye oluyor. Bu bir dolandırılma hikayesi, aşk hikayesi değil maalesef.
Değerli okurlar, önümüz bayram, sevdiklerinizle birlikte güzel zaman geçirmenizi ve çok bayramlar görmenizi temenni ederim ve şimdiden bayramınızı tebrik ederim.Saygılarımla…
Gaziantep Barosu Avukatı
Av. Aziz Cihan KAÇIRAN
